Judith van Setten- van den Brink
Wanneer het Openbaar Ministerie besluit om een verdachte te vervolgen voor een strafbaar feit dan worden de “geregistreerde” slachtoffers geïnformeerd over de mogelijkheden om zich als benadeelde partij te voegen in de strafprocedure. Door middel van deze voeging kunnen slachtoffers de schade die zij door het strafbare feit hebben geleden in de strafprocedure verhalen bij de dader.
De werkgever wordt niet geïnformeerd over de mogelijkheden van schadeverhaal in de strafprocedure. Uit de rechtspraak blijkt dat deze mogelijkheden er wel kunnen zijn. In deze blog zal ik hier nader op ingaan.
Voeging benadeelde partij
De voeging in de strafprocedure biedt voor benadeelde partijen met name uitkomst wanneer sprake is van een overzichtelijke schade en/of wanneer de schade niet door een aansprakelijkheidsverzekering van de verdachte is gedekt. In situaties van zwaar letsel met langdurige arbeidsongeschiktheid en complexe schadeposten, heeft het meestal de voorkeur om de schade op grond van een aansprakelijkheidsverzekering te verhalen. De rechter kan een verzoek tot schadevergoeding namelijk afwijzen als de vordering te complex is en/of de rechter vindt dat de vordering een onevenredige belasting van het strafgeding oplevert. Het is dus van belang dat het een overzichtelijke vordering betreft die voldoende en duidelijk is onderbouwd.
Wanneer de rechter de schadevergoeding toewijst, dan kan de schadevergoedingsmaatregel worden opgelegd. Dit betekent dat het Centraal Justitieel Incassobureau de schadevergoeding bij de dader incasseert.
Loonregres
Bij arbeidsongeschiktheid van de werknemer rust meestal op de werkgever een loondoorbetalingsverplichting. Deze verplichting kan wel tot twee jaar duren. Daarnaast heeft de werkgever in het kader van de Wet verbetering Poortwachter de verplichting om de werknemer zo goed mogelijk te begeleiden gedurende het re-integratietraject. Ook daaraan zijn de nodige kosten verbonden.
De wet bepaalt daarom dat werkgevers de nettoloonschade en re-integratiekosten kunnen verhalen op de aansprakelijke partij. Het is gebruikelijk dat de regresnemer de veroorzaker en/of diens verzekeraar rechtstreeks aanspreekt. Het is bij strafbare feiten echter altijd maar de vraag of de verzekeraar dekking biedt vanwege de mogelijke uitsluitingsclausule bij opzet. In deze situaties zou de voeging als benadeelde partij een oplossing kunnen bieden.
Werkgever als benadeelde partij
De voeging als benadeelde partij staat in beginsel open voor rechtspersonen, dus ook voor de werkgever. De wet bepaalt echter dat er sprake moet zijn rechtstreekse schade. Dat wil zeggen dat alleen diegene die rechtstreeks schade heeft geleden door een strafbaar feit de schade in het strafproces kunnen verhalen. Voorheen was het niet duidelijk of deze bepaling in de weg stond aan het vorderen van loonregres.
Eerder heeft de Hoge Raad (de hoogste rechter van Nederland) bevestigd dat ook de loonschade van een werkgever kan kwalificeren als rechtstreekse schade in de zin van de wet. De Hoge Raad overwoog dit in een situatie waarin er sprake was van een overval op een tankstation als gevolg waarvan sprake was van arbeidsongeschiktheid van de medewerker.
In deze situatie was het strafbare feit dus gepleegd op de werkplek en tijdens werktijd van de werknemer. In 2023 heeft ons kantoor in een vergelijkbare situatie de materiële schade van een werkgever met succes verhaald in de strafprocedure. Het Gerechtshof Den Haag oordeelde in vergelijkbare zin:
“Naar het oordeel van het hof heeft de benadeelde partij voldoende aangetoond dat de gestelde materiële schade is geleden en dat deze schade een rechtstreeks gevolg is van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde. Dat de bewezenverklaarde feiten niet waren gericht tegen de benadeelde partij, 4 doet daar niet aan af (vgl. ECLI:NL:HR2018:379). De vordering van de benadeelde partij zal derhalve worden toegewezen.”
Daarbij merk ik op dat in beide situaties het strafbare feit plaatsvond op de werklocatie en/of samenhing met de werkzaamheden van de werkgever. Het is onbekend of een werkgever loonschade zou kunnen verhalen wanneer het strafbare feit geen verband hield met de werkzaamheden van het slachtoffer. Er moet immers sprake zijn van “rechtstreekse” schade.
Conclusie
De uitoefening van loonregres in een strafprocedure is (nog) relatief onbekend, maar kan mogelijkheden bieden in situaties waarin loonregres onmogelijk lijkt. Een voeging in een strafprocedure is mogelijk een wijze waarop de werkgever het loonregres kan uitoefenen.
Een loonregresvordering blijft echter altijd maatwerk. Ons letselschadeteam denkt daarin graag met u mee!
Deel dit artikel:
Judith van Setten- van den Brink
Letselschadeadvocaat